HSP reacties: Begrijp de impact op jouw leven

Inleiding - Triggers en HSP-reacties, het belang van het onderscheid

Stel je voor dat je, voor de zoveelste keer, wakker ligt. Je gedachten tollen rond, je lichaam lijkt onder stroom te staan. Je hart bonst, je schouders zijn gespannen tot aan je oren, en dat bekende gevoel in je buik vertelt je onmiskenbaar dat er "iets" is. 

Maar wat precies? 

Je vraagt je wellicht af of dit komt vanwege een herinnering uit het verleden die je overvalt, of reageert je hooggevoelige (HSP) systeem gewoon op de intensiteit van het hier-en-nu?

Voor velen die zich in de 'leegte' bevinden – die kwetsbare tussenruimte na een ingrijpende levensverandering – is het van groot belang om dit onderscheid te maken. Het kan een keerpunt zijn in herstel, transformatie en het hervinden van balans.

Hoe werkt je zenuwstelsel eigenlijk?

Je zenuwstelsel functioneert als een uitzonderlijk verfijnd alarmsysteem. Soms wordt het alarm getriggerd door gebeurtenissen in het hier-en-nu, maar soms ook duwt het systeem op de verkeerde knop: een onschuldige situatie activeert een oude pijn uit het verleden. 

Dit verschil bepaalt alles voor hoe je ermee omgaat en hoe je jezelf het beste kunt ondersteunen.

Vaak is dit mechanisme onbewust: je brein koppelt een huidige situatie aan een pijnlijke eerdere traumatische ervaring (trauma*). De emotionele lading van vroeger overspoelt het heden – een bekend fenomeen, vooral bij mensen die veel hebben meegemaakt. 

Dit kan tot verwarring leiden, vooral in de periode waarin oude structuren zijn weggevallen en het nieuwe zich nog niet aandient.

* In mijn integrale coaching praktijk gebruik ik het woord ‘trauma’ om te verwijzen naar ingrijpende of belemmerende ervaringen uit het verleden, niet als medische diagnose. Dit kan variëren van eenmalige, heftige gebeurtenissen tot herhaalde ervaringen uit het verleden. Mijn begeleiding richt zich op het herkennen, erkennen en loslaten van patronen die je belemmeren, met blijvende aandacht voor jouw grenzen en veiligheid.

Bewust gronden: de 5-4-3-2-1 techniek

Gronden helpt je zenuwstelsel om terug te keren naar het hier-en-nu en vermindert overprikkeling. Begin je dag ermee en herhaal het meerdere keren per dag – als HSP raak je die gronding namelijk gemakkelijk kwijt.

Zo doe je het:

• Benoem 5 dingen die je ziet: "Ik zie zonlicht dat reflecteert op het raam, een rode mok op tafel, de groene plant in de hoek, mijn handen op het toetsenbord, en de blauwe lucht buiten."
• Benoem 4 dingen die je voelt: "Ik voel de zachte textuur van mijn trui, de koelte van de lucht op mijn gezicht, de warmte van de zon op mijn arm, en de stevigheid van de grond onder mijn voeten."
• Benoem 3 dingen die je hoort: "Ik hoor het tikken van de klok, het zoemen van de koelkast, en het geluid van auto's in de verte."
• Benoem 2 dingen die je ruikt: "Ik ruik de geur van koffie en een vleugje parfum."
• Benoem 1 ding dat je proeft: "Ik proef de smaak van tandpasta die nog in mijn mond hangt."

Waarom werkt dit?

Deze oefening activeert je parasympathische zenuwstelsel – het deel dat verantwoordelijk is voor rust en herstel. Door bewust je zintuigen te gebruiken, breng je je aandacht terug naar het huidige moment en onderbreek je de spiraal van overprikkeling.

Aanvullende strategieën voor HSP

• Creëer rustmomenten: Plan bewust momenten van stilte in je dag, ook als het maar vijf minuten zijn.
• Beperk prikkels: Draag een zonnebril bij fel licht, gebruik een hoofdtelefoon of oordopjes met ruisonderdrukking in drukke ruimtes, of zet je telefoon in ‘vliegtuigmodus'.
• Ontwikkel een 'exit-strategie': Weet van tevoren hoe je een overprikkelde situatie kunt verlaten.
• Zorg voor voldoende slaap: Je hooggevoelige systeem heeft meer herstel nodig dan gemiddeld. Probeer vooral niet 'mee te doen' met de niet-HSP (±80% van de mensen) - je houdt dit niet vol, want je hebt een anders werkend zenuwstelsel ...
  
  

Met de juiste inzichten, praktische tools en vooral geduld met jezelf, kun je stap voor stap meer rust en regie vinden in je leven. Dan vallen voor jou ook de 'puzzelstukjes' op zijn plek. Het onderscheid tussen triggers en HSP-reacties is daarbij een belangrijke sleutel – niet alleen voor begrip, maar vooral voor de juiste ondersteuning op het juiste moment.

Uitnodiging tot transformatie

Als je jezelf herkent in dit verhaal, als je voelt dat je vastgelopen bent in de leegte na jouw keuze, dan nodig ik je uit om contact met me op te nemen.

Niet omdat er iets mis is met jou, maar omdat je verdient om verder te kunnen. Omdat je ook als hooggevoelige het verdient om je leven terug te krijgen, voorbij de pijn van dat moment en alles wat erna volgde.

Integraal Tijdloos Coachen met Logosynthese® biedt een weg om:

• Het vastzitten in de emotionele lading van het verleden los te kunnen laten en te transformeren.
• Weer contact te maken met je Essentie, met wie je werkelijk bent.
• Patronen van schuld, schaamte of angst te doorbreken.
• Ruimte te maken voor nieuwe mogelijkheden in je leven.
• Je relaties te helen en te verdiepen.
• Je kracht terug te vinden en vanuit die kracht je leven vorm te geven.

Je verdient het om weer verder te gaan. Niet omdat het verleden weggevaagd moet worden, maar omdat het zijn plaats mag krijgen in je levensverhaal zonder dat het je hele verhaal overschaduwt en bepaalt.

Een nieuwe manier van kijken

• Wat als deze ervaring, hoe pijnlijk ook, je kan helpen ontdekken wie je werkelijk bent?
• Wat als de leegte waarin je nu zit eigenlijk ruimte is voor persoonlijke groei die anders nooit mogelijk was geweest?
• Wat als deze crisis ook een kans is – een kans om dichter bij jezelf te komen dan je ooit bent geweest?

Deze vragen stel ik niet om je pijn te minimaliseren of om te doen alsof alles vooraf zo ‘bedoeld’ was.

Ik stel ze omdat ik in mijn werk keer op keer zie hoe cliënten onder professionele begeleiding uit de diepste pijn de grootste kracht kunnen putten. Hoe ze weer kunnen leren om vanuit hun heelheid te leven in plaats van vanuit hun wonden.

De weg voorwaarts

De weg naar heelheid is niet lineair. Er zijn momenten van vooruitgang en momenten van terugval. Dagen waarop je voelt dat je groeit en dagen waarop alles weer zwaar aanvoelt. Dit hoort erbij. Groei gebeurt in golven, niet in rechte lijnen.

Wat belangrijk is, is dat je deze weg niet alleen hoeft te gaan. Er zijn mensen die begrijpen wat je doormaakt. Er zijn vormen van begeleiding die je kunnen helpen zonder je verhaal over te nemen.

Er zijn manieren om te helen die je Essentie respecteren in plaats van je geforceerd van buitenaf in een proces en mal te duwen.

Bij Tijdloos Coaching met Logosynthese® staan niet je problemen centraal, maar jouw potentie.

Niet wat er mis is met jou, maar wat er mogelijk wordt wanneer je weer verbinding maakt met wie je werkelijk bent - jouw Oorspronkelijke Zelf (Essentie). Wanneer je de moed vindt om vanuit die plek te leven.

Tot slot – je bent van harte welkom

Of je nu een jaar, tien, twintig of langer geleden deze ervaring hebt gehad, of je nu net in het proces zit van nadenken over je keuzes – je bent welkom. Je verhaal mag er zijn. Je pijn mag er zijn. Je twijfels en je kracht mogen er zijn.

Er is echt een weg door de leegte heen. Er is een manier om te leven waarin deze ervaring onderdeel is van je verhaal zonder je hele verhaal te bepalen. Er is een manier om heel te worden – niet door te doen alsof het niet is gebeurd, maar door het zijn plaats te laten vinden in het grotere verhaal van wie jij bent.

Je verdient om verder te kunnen. Je verdient om te groeien. Je verdient professionele begeleiding die je helpt ontdekken wat er mogelijk wordt wanneer je kiest voor jezelf.

De deur naar transformatie staat altijd open. De vraag is alleen: ben je klaar om erdoorheen te lopen?

Neem gerust vrijblijvend contact op om samen te verkennen op welke manier Tijdloos Transformeren Coaching met Logosynthese® jou kan ondersteunen in jouw situatie.

Logosynthese® is een geregistreerd handelsmerk van dr. Willem Lammers, MSc, DPsych, TSTA. Het gebruik van het model en de methoden is voorbehouden aan gecertificeerde professionals via de Logosynthese International Association. ©️ 2005 – 2025 dr. Willem Lammers. Alle rechten voorbehouden.

Disclaimer: Deze tekst is uitsluitend bedoeld voor informatieve doeleinden en vormt geen vervanging voor professioneel medisch, psychologisch of therapeutisch advies, diagnose of behandeling. Raadpleeg altijd een gekwalificeerde zorgverlener bij medische vragen of bij ernstige psychische klachten. De informatie in deze tekst is gebaseerd op algemene kennis en ervaringen en kan niet worden toegepast op individuele situaties zonder professionele beoordeling.